Merhaba Voleybol Aktüel Takipçileri,
27 Mart 2020 tarihinde yayınlanan” Psychology Today “ dergisinde bir makalenin alt başlığı çok ilginç … Özkontrol ile ilgili araştırmalar COVID-19 salgını sırasında bir yol gösterici olabilir mi ? Evet… Alt başlık bu ve sizlerle paylaşmak istedim.
COVID-19 salgının önlenebilmesi için uzmanlar en az dört gün veya bir hafta dışarı çıkılmaması gerektiğini, zorunlu olarak dışarı çıkıldığında da başkalarıyla araya en az 1 metre kadar sosyal mesafe bırakılması gerektiğini, salgının yayılmaması için bunun hayati derecede önemli olduğunu söylüyorlar. Fakat insanlar hem kendilerinin
hem de başkalarının sağlığını ve hayatını tehlikeye atmak pahasına “ evde kal “
önerisine uymuyor, dışarı çıkıyorlar. Peki neden ?
Yaklaşık 40 yıl önce yapılan bir test var. Testin adı “ Marshmallow Deneyi “ ya da
Türkiye‘de bilinen adıyla “ Lokum Testi “ …
Belki duymuşsunuzdur. Bu deneyde bir yetişkin, okul öncesi dönemdeki çocuklara bir lokum verir ve onlara şöyle der :
Bu lokum senin istersen bunu şimdi yiyebilirsin. Ama şimdi ben dışarı çıkacağım ve 5 dakika sonra döneceğim eğer ben dönünceye kadar bekler ve bu lokumu yemezsen, odaya döndüğümde sana bu lokumdan bir tane daha vereceğim. Yetişkin bunu söyledikten sonra odadan çıkar ve 5 dakika sonra odaya tekrar döner. Bu sırada odadaki kayıt cihazı çocukların ne yaptığını kaydetmektedir.
Bu deneyde bazı çocuklar özellikle daha küçük olanlar lokumun çekiciliğine direnemez ve lokumu yer. Bazıları birkaç dakika sabrederler ancak dayanamazlar ve onlar da lokumu yerler. Bazı çocuklar ise ısrarla bekler, lokumun bulunduğu tabağı masanın diğer ucuna doğru iterler, kendilerinden uzaklaştırırlar. Lokuma bakmamaya çalışırlar ve gözlerini kapatırlar. Yetişkin odaya döndükten sonra lokumu yemeyen bu çocuklara bir tane daha lokum verir ve artık serbest olduklarını söyler. Bu çocukların nasıl bir iştahla o iki lokumu bir çırpıda yedikleri inanın görülmeye değerdir.
Bu deneyin temel amacı kısa sürede elde edilebilecek olan bir hazzın, uzun sürede elde edilecek daha büyük bir haz uğruna ertelenip ertelenemeyeceğini ve bunu yapabilenlerin özelliklerini tespit etmektir. Araştırmacılar 4-5 yaşlarındayken bu deneye katılan çocukların 20’ li yaşlara geldiklerinde ne yaptıklarını da incelemişler. Ehhhh… Tabii ki sabreden ve lokumu yemeyen çocukların hayatta daha başarılı olduklarını, iyi üniversitelere gittiklerini, çalışkan, verimli, vb. olduklarını görmüşler.
Bu deney bize, öz kontrolün, kendine veya nefsine hakim olabilmenin, arzu ve isteklerini hemen gerçekleştirmek yerine doyumu ertelemenin, insan hayatında ne kadar önemli bir özellik olduğunu göstermiştir.
O halde eğitim sistemimiz çocuklarımıza kodlama becerisi öğretmeye çalıştığı kadar öz kontrol becerisi de kazandırmalı değil mi ?
Lokum peşindeki küçük çocuklar gibi davranmayalım !…
Coşkun Diner
Uzm. Psikolog
YOUTUBE : https://www.youtube.com/channel/UCKS_jELv94f_uf-cxeyNAuA
INSTAGRAM: https://www.instagram.com/psk.coskundiner/
FACEBOOK : https://www.facebook.com/coskundinerr/
** ( Prof. Dr. Selahiddin Öğülmüş, EPT , 2020 ) faydalanılmıştır.
