Geçmişte, oyuncuların sahada konuşmasını sağlamakla ilgili okuyucu sorularını yanıtlayan yazılar yazmıştım. İşte bir örnek. Gerçekten ortaya koymadığım şey, topu karşılayan oyuncularla ilgili kendi felsefem.
Açık olmak gerekirse, çok özel bir şeyden bahsediyorum. Bu, bir sonraki teması yapacak veya yapmayacak olan oyuncularla ilgilidir.
İlk temas
İşe ilk temasla başlayalım. Top karşılama ve savunma. Bana göre buradaki sorumluluklar iyi belirlenmiş ve anlaşılmış olmalıdır. Oyuncular, kimin hangi topu alacağını bilmeli ve bunu ralliler arasında belirlemelidir. Bu, topu arama ihtiyacını ortadan kaldırır ve genel olarak daha verimli bir takım oyunu sağlar.
Kesinlikle görmek/duymak istemediğim şey birinin top iki oyuncu arasına düştüğünde (koç, ebeveyn, takım arkadaşı) “Konuş!” diye bağırmasıdır. Neden? Niye? Çünkü oyuncular, kimin topla oynaması gerektiğini bilmelidirler. Durum böyle olunca konuşmanın önemi yoktur.
Yani bir top sahasına doğru geldiğinde, oyuncuların topu kimin alması gerektiğini bilip bilmediklerini sorgulamak gerekir. Eğer bilmiyorlarsa, bu bir koçluk başarısızlığıdır. Onlara bunu daha iyi öğretmemiz gerekiyor. Eğer koç bunu yaptıysa, olumsuzluk o top için sorumluluğu olan oyuncunun başarısızlığıdır. Bu ele alınması gereken farklı bir konudur.
Topa doğru hareketin muhtemelen oyuncular arasındaki en güçlü iletişim olduğunu belirtmekte fayda vardır. Bir oyuncu topa doğru hareket ederse, bu, takım arkadaşlarına hareket eden. oyuncunun topla oynamayı düşündüğünün bir işaretidir. Buna karşılık, toptan uzaklaşmak ise topla oynama niyetinde olmadıklarını yüksek sesle ve net bir şekilde ifade etmektedir.
İkinci temas
İkinci temas aslında yukarıda söylediklerimi pekiştiriyor. Çoğu takım, ikinci topu kimin alacağına dair kurallar koymuştur. Pasör ilk topu alamazsa, ikinciyi almasını isteriz, ancak ilk topu alırlarsa libero ikinci topu alır. İletişim gerekmez, değil mi?
Aslında, genellikle bu durumda talep edilen tek iletişim, pasör topa ulaşamadığında, “Yardım!” demesini beklemektir.
Şu şekilde düşünürsek. Topla ikinci temasın kapsayıcı amacı nedir? Mümkün olan en iyi saldırıyı yapmak için, değil mi? Bu, o hücumu yaptıracak olan en yetenekli kişinin ikinci topu almasını istediğimiz anlamına gelir. İyi bir pas veya top kurtarma için ilk topu pasör alırsa belirlenen ikincil pasör örneğin libero olur.
Ne yazık ki, bazen topla ilk temas zayıftır ve pasör ikinci topu oynamak için en iyi kişi olmaz. Yine de pasörün “Yardım!” diye bağırması ile ilgili iki sorun söz konusudur.
İlk sorun, genellikle topa doğru hareket etmeye başladıktan sonra meydana gelir. Pasör top yönünde harekete başlar başlamaz takım arkadaşlarına topu almayı planladığını söyler. Bu, diğer oyuncuların rahatlayıp bir sonraki adımda ne yapacaklarını düşünmeye başladıkları anlamına gelir. Yardım çağrısı geldiğinde ise çoğu zaman çok şey yapmak için çok geçtir. Sonu bir koşuşturmayla biter.
İkincisi, kötü bir ilk topa temas söz konusu olduğunda net bir sorumluluklar dizisi olmalıdır. Oyuncular bundan en iyi şekilde yararlanmak için ne yapmaları gerektiğini bilmelidir. En üst düzey voleybolu izlerseniz, pasör olmayanların düzenli olarak ikinci topu aldığını göreceksiniz. Hatta pasörün ulaşabileceği topları bile alırlar çünkü iyi bir set oluşturmak için daha iyi bir konumdadırlar (örneğin, topun hemen altında dururlar).
Böyle bir durumda, normal ikinci topu alması gerekli olan oyuncu dışında bir oyuncunun almak zorunda olduğu bir durumda, topu aramakla ilgili bir sorunum yok. Hatta bunu teşvik ederim.
Topla ikinci temasın esas amacı, durumdan mümkün olan en iyi hücum düzenini oluşturabilmektir. Yapılabilecek en iyi hücum düzenini oluşturmayı amaçlarız. Bu arka bölgedeki oyuncu için yüksek bir set olabilir, ancak serbest bir toptan veya bir düşük toptan daha iyidir.
Bu ayrımı belirli bir nedenden dolayı yapıyorum. Bir durumdan en iyi hücumu yapabilmek için, mümkün olan en iyi hücum oyuncusuna topu göndermeye ihtiyacımız var. Bu, iki olası oyuncu arasında ikinci topu alma durumu söz konusu ise ve bunlardan biri mutlaka hücum oyuncusu olacaksa, daha güçlü hücum seçeneğindeki oyuncunun topu almasını istemiyoruz demektir. Bu, diğer oyuncunun topu alması gerektiği anlamına gelir.
Aşağıdaki senaryoyu örnek olarak düşünürsek. Bir arka sıra üçlü oyunu oynuyorsunuz. İlk temasta, bir oyuncu 3m çizgisinin önünde topu almak durumunda kaldı. Bu onu üçüncü topa hücum etmek için gerçekçi olmayan bir seçenek haline getiriyor. Diğer iki oyuncu libero ve pasör çaprazıdır. Topun temelde her ikisinden de aynı uzaklıkta olduğunu varsayarsak, ikinci teması kimin yapmasını isteriz? Elbette libero ve hücumu orta oyuncu yapar. Veya ortaoyuncu, iyi bir fırsat oluşursa ikinci topa hücum edebilir.
Durumdan mümkün olan en iyi hücumu çıkarmak derken bunu kastediyorum. Sorumlulukların öğretilmesi bu tür şeyleri de hesaba katmalıdır.
Bu aşama aynı zamanda, oyuncular sorumluluklarını bildiklerinde konuşmanın gerekli olmadığı yönündeki önceki önermemi de destekliyor. Smaçörlerin saldırdıklarında topu aramaları gerekmez, değil mi? Eğer set doğru oluşursa herkes kimin hücum etmesi gerektiğini bilir.
Elbette işler her zaman planlandığı gibi gitmez. Topla üçüncü temas, topa sahip olan oyuncularda en çok değer verilen oyuncu tarafından yapılma eğilimindedir. Oyuncular, takım arkadaşlarının sahada nerede olduğundan her zaman emin olamazlar, bu nedenle sorumluluk belirsiz hale gelir.
Hala duruma göre belli yönergeler olması gerektiğini düşünüyorum. Örneğin, bir oyuncu üçüncü kişiye hücum setini hazırlarken şayet diğeri yapamıyorsa, birincisinin onu oynamasını istersiniz. Başka bir örnek, bir oyuncunun fileden uzaklaşması gerektiğinde, diğeri ona doğru hareket ederken, ikincinin topu almasını istersiniz.
Her iki durum da, bir oyuncunun diğerinin farkında olmadığı durumda gerçekleşebilir. Fileden uzaklaşan oyuncu, fileye doğru hareket eden oyuncunun orada olduğunu fark etmeyebilir.
İlk temasın, çoğu takım için topu karşılamanın ana odak noktasının ne olduğunu bilmeyi ilginç buluyorum. İlk temasın olduğu durum, dahil olan en düşük sayıda değişkene sahip olma eğilimindedir. Bu nedenle, topu kimin almak istediğimizi önceden belirlemek en kolayı. Değişik herhangi bir durumda, potansiyel senaryolar daha çeşitli olduğundan, topu karşılamanın daha gerekli hale geldiği durumlar olmalıdır.
Yukarıda söylediklerimden, temelde takımların konuşmadan oynamasını bekliyorum gibi bir görüntü ortaya çıkabilir. Dürüst olmak gerekirse, hiçbir şey gerçeklerden daha değişik olamaz. Sadece sorumlulukların açık ve iyi belirlenmiş olması gerektiğine inanıyorum, bu yüzden normal oyun sırasında topu aramaya pek gerek yok. Buna karşılık, işler bozulduğunda ve oyun daha da karıştığında, kafa karışıklığını önlemek için topu aramanın kesinlikle bir değeri vardır.
Kesinlikle istemediğim şey, oyunculara topu almaktan kimin sorumlu olduğunu öğretmektir. Voleybol bir takım sporudur. Oyunculara sadece bireysel becerileri nasıl uygulayacaklarını değil, takım olarak nasıl oynayacaklarını da öğretmeliyiz.
JOHN FORMAN
