2019 yılının Aralık ayında Çin’in Wuhan kentinde başlayan ve kısa süre içerisinde tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 virüsü, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından 2020 yılının Mart ayında pandemi olarak ilan edilmiştir. Hastalığın yayılımını önleme adına yapılan kişisel koruyucu ekipman kullanımı ve karantina önlemlerine ek olarak geliştirilen çeşitli aşılar sayesinde toplum bağışıklığının desteklenmesi adına önemli adımlar atılmıştır. Aşı olmak, bireylerin toplumu korumak adına önemli vazifelerindendir. Gelelim Covid aşısı ve spor konusuna! Aşı uygulamaları sonrasında en çok merak edilen konulardan biri de fiziksel aktivitelere dönüşün ne zaman ve nasıl olabileceğidir. Aklında bu konularda oluşan soru işaretlerini gidermek adına yazının geri kalanını okuyabilirsin.
Covid Aşısı Sonrası Oluşabilecek Yan Etkiler Nelerdir?
Covid aşısı sonrası oluşan yan etkilerin başında enjeksiyon bölgesinde ağrı şikayeti yer alır. Enjeksiyon bölgesi reaksiyonları kapsamında oluşan ağrı şikayetine bazı bireylerde aşı bölgesinde şişlik ve kızarıklık gibi diğer şikayetler de eşlik edebilir. Bazı kişilerde oluşan bu hassasiyet aynı zamanda kolun hareketleri ile ağrı oluşumunu tetikleyici özellik gösterebilir.
Enjeksiyon bölgesi reaksiyonları dışında bazı bireylerde aşı sonrası halsizlik, baş ağrısı, kas ağrısı, üşüme, eklem ağrısı veya ateş gibi şikayetler de meydana gelebilir. Bu tarz grip benzeri semptomlar genellikle kişilerin ikinci doz aşısını takiben ortaya çıkar.
Oluşan yan etkilerin ciddiyetine bağlı olarak kişilerin daha hafif spor programlarına uyması önerilir
Covid aşısı sonrası kişilerin kendilerini iyi hissettiği sürece fiziksel aktivite yapabileceği düşünülmektedir. Ancak aşı sonrası oluşan ve sık görülen bazı yan etkiler nedeniyle egzersiz planları olumsuz yönde etkilenebilir. Bu nedenle kişiler aşı sonrası oluşan bazı şikayetlerin spor performanslarını etkileyebileceği bilincinde egzersiz yapmalıdır. Oluşan yan etkilerin ciddiyetine bağlı olarak kişilerin daha hafif spor programlarına uyması önerilir.
Aşı sonrası özellikle ilk 48 saat içerisinde kişilerin kendisini iyi hissetmesi halinde hafif egzersizler ile spor yapmaya başlaması önerilir. Aşı sonrası kol bölgesinde oluşan yan etkiler nedeniyle karın ve bacak kas gruplarına yoğunlaşılması faydalı bir yaklaşım olabilir. Yapılan bazı çalışmalar orta düzeyde yapılan egzersizlerin aşı yanıtını olumsuz yönde etkilemediği, hatta vücudun bu konudaki fonksiyonlarını destekleyici özellik gösterebileceğine işaret etmektedir.
Kişiler aşı sonrası ilk 1 hafta içerisinde kendilerini iyi hissettiği sürece yaptıkları spor yoğunluğunu yaklaşık olarak %20 düşürerek meşgul oldukları sportif aktivitelere devam edebilir
Covid aşısı sonrasında yapılmaması gereken herhangi bir spor türü mevcut değildir. Kişiler aşı sonrası ilk 1 hafta içerisinde kendilerini iyi hissettiği sürece yaptıkları spor yoğunluğunu yaklaşık olarak %20 düşürerek meşgul oldukları sportif aktivitelere devam edebilir. Covid aşısı sonrası spor yapılması konusunda dikkat edilmesi gereken en önemli husus, kişinin kendi vücudunu dinleyebilmesidir. Herhangi bir insanın Covid aşısına vereceği yanıtı önceden kestirebilmek oldukça güçtür. Dolayısıyla kişiler, aşı sonrasında meydana gelen yan etkiler konusunda bilinçli olmalı ve vücudun elverdiği ölçüde yapabileceği sporlara yönelmelidir. Bu durumlara ek olarak özellikle kapalı alanlarda yapılan sporlarla uğraşan kişilerin kişisel koruyucu ekipman kullanımlarına devam etmesi önerilir. Genel olarak antikor üretim sürecinin ikinci dozu takiben 2-4 haftalık bir süre zarfı içerisinde meydana geldiği düşünülmektedir. Dolayısıyla kapalı alanlarda spor yapan kişilerin maske, sosyal mesafe ve el hijyeni gibi konulardan taviz vermeden çalışmaları önerilir.
Covid aşısı sonrası spor yapılması kişiler kendilerini iyi hissettiği sürece gönül rahatlığı ile gerçekleştirilebilen aktiviteler arasında yer alır. Vücudunu dinleyerek onun rehberliğinde egzersiz yoğunluğunu ayarlayan bireyler, aşı öncesi ve sonrası ilk zamanlarda hafif-orta düzey egzersizler ile spor planlarına devam edebilirler.
Sağlıkla ve sporla kal!
Kaynakça:
3- https://health.clevelandclinic.org/can-you-exercise-before-or-after-youre-vaccinated-for-covid-19/
5- https://www.self.com/gallery/exercise-and-covid-19-vaccines
