Aşırı eğitim, performansı sürdürmek için üstlenilen daha rutin eğitimi aşan, kademeli olarak yüksek bir mutlak seviyeye yükseltilmiş eğitimi içeren bir süreçtir. Ancak aşırı artışı sporcunun fiziksel ve ruhsal sağlığını bozabilir. Bu çalışmanın amacı, 2003/2004 Brezilya Kadınlar Süper Ligi’nde voleybol sporcularının stres ve iyileşme düzeylerine ayak uydurmaktı.
Yüksek performanslı spor, evrimi sırasında sporculardan tüm modalitelerde sürekli performans artışı talep etmiştir. Yoğun bir antrenman döneminde, bazı sporcular performanslarında bazı psikolojik ve fizyolojik süreçlere atfedilen düşüş gösterebilir. Egzersiz yoğunluğu ve hacmi vücudun iyileşme ve adaptasyon kapasitesini aştığında, organizma aşırı yorgunluk atakları gösterebilir. Eğitimdeki bu aşırı yük süreci, yetersiz toparlanma süresi ile birlikte aşırı egzersiz olarak adlandırılır. Aşırı antrenman sendromu veya basitçe aşırı antrenman, birçok araştırmacı tarafından, kısa iyileşme süresiyle birlikte fiziksel, psikolojik ve sosyal düzenin stres faktörlerinin sporcuların performansında zararlı etkilere yol açtığı stres ve iyileşme arasındaki dengesizlik olarak tanımlanmaktadır. Bu nedenle stres, iç ve / veya dış dengeyi sürdürme veya yeniden kurma amacına sahip organik adaptasyon reaksiyonlarının toplamı olarak anlaşılır. Psikolojik açıdan stres, bilişsel işlevlerin aktivasyonu ile ilgilidir ve genellikle psikolojik bir talep veya zihinsel aktivite olarak anlaşılır. İyileşme, önceki faaliyetlerin neden olduğu stresle ilgili psikolojik sonuçların dengelendiği ve fonksiyonel kapasitenin geri kazandırıldığı bir süreçtir. Fizyolojik, psikolojik ve sosyal bir süreçtir. Oyun sıklığının yüksek olduğu yüksek performanslı bir takımın günlük rutininde, sporcularda hızlı uygulanabilirlik gösteren stres ve toparlanma düzeylerinin izlenmesi için stratejiler geliştirmek ve uygulamak önemlidir. Sporcunun aşırı yük, antrenman ve müsabaka aşamalarına bağlı olarak sezon boyunca stres seviyesinde psikofizyolojik değişiklikler yaşadığını dikkate almak da önemlidir. Bu değişkenler, her birinin stres ve iyileşmesinin periyodik ve verimli bir şekilde izlenmesinin önemini vurgulamaktadır. Takımdaki sporcu, mümkün olan en yüksek bireysel performansa ulaşmayı ve aşırı yüklenmeye bağlı zararlı etkileri önlemeyi amaçlamaktadır. Bu değişken temel olarak farklı antrenman yükleri arasındaki ilişkiyi ve farklı spor modalitelerine sahip sporcularda psikolojik durum üzerindeki etkilerini araştıran çalışmalarda kullanılmıştır.
“Genel İyileşme” boyutu spor dışı ortamın günlük toparlanma stratejilerini, “Sporda Toparlanma” boyutu ise spordaki taleplerin kontrol ve toparlanma özel stratejilerinin algılanması ile ilgilidir. Antrenman süresi, sporcuların müsabakanın resmi maçlarında antrenman yaptığı veya oynadığı günlerdir, dinlenme süresi ise sporcuların kulüpte herhangi bir aktivitesinin olmadığı günler olarak tanımlanabilir.
Sporda Genel Stres ve Stres boyutlarını oluşturan ölçekler incelendiğinde, antrenman süresinin dinlenme dönemine göre stres algısında anlamlı artışa neden olduğu görülmektedir. Genel İyileşme boyutunun ölçeklerine bakıldığında, dinlenme döneminde tüm ölçeklerin daha olumlu puanlar verdiği ve “Başarı” ölçeği dışında anlamlı farklılıkların olmadığı görülmektedir.
Bu çalışmada, yarışmanın başlangıcını hedefleyen yüksek fiziksel yükler aşaması ile karakterize edilen eğitim süresi ve dinlenme süresi, eğitim aralıkları ve nispeten uzun rekabetçi oyunlar (10 gün) ile karakterize edilir. Dinlenme süresinin, dinlenme koşullarını güçlendirmek amacıyla sporculara genellikle sunulan süreden daha uzun olduğunu belirtmekte fayda var. İlginç bir şekilde dinlenme süresi, sporcuların iyileşme süreçlerinde daha iyi verimlilik algılamasını sağlar. Birkaç çalışma, dinlenme döneminden sonra iyileşmeye ulaşıldığını ve genellikle sporcunun performansında iyileşme gözlemlendiğini belirtmektedir. Bu çalışmada yoğun fiziksel antrenman, sporcunun yetersiz olarak algılayabileceği uyku kalitesi dahil hemen hemen tüm iyileşme boyutlarının algılanmasını önemli ölçüde etkilemiştir. Tatmin edici olmayan uyku algısı, eğitim döneminde de tatmin edici endekslere ulaşmayan somatik gevşeme algısıyla ilişkili olabilir. Brezilyalı kadın voleybolunda bu sporda kadın seçkin bir sporcunun stresini ve iyileşmesini değerlendirmek için aynı psikometrik enstrümanı kullanan benzer bir çalışma, bu çalışmada bulunanları kısmen doğrulayan sonuçlar sundu. “Öz-düzenleme” ölçeği, sporcunun performansı iyileştirmeye hazırlık olarak psikolojik yeteneklerini değerlendirmesini ve kullanmasını ifade eder. Bu çalışmada, “Öz düzenleme” ölçeğinde eğitim ve dinlenme durumlarına göre önemli farklılıklar bulunmamıştır. Bu nedenle, sporcularda kronik aşırı yüklenmeyi ve buna bağlı olarak performans düşüşünü önlemek için sadece antrenman ve dinlenme yüklerini değil aynı zamanda dış durumları da dikkate alan stres ve dinlenme seviyelerinin izleme ölçümleri sürekli olarak uygulanmalıdır. Bununla birlikte, çalışma antrenman döneminde stres artışı tespit etmiş olsa da, bu araştırma her antrenman seansından elde edilen sürecin zamansal salınımlarını dikkate almadan sadece genel ve spor stres ölçeğindeki farklılıkları analiz etmekle sınırlıdır. Bu sınırlamanın nedeni, takımın Kadınlar Voleybol Süper Ligi sırasında diğer eyaletlerdeki gezileri ve antrenmanları nedeniyle lojistik karakterdedir. Sporcuların dinlenme periyodu sırasında, sporcuların her birinin yanında serbest zaman kullanımının spesifik karakteristiklerinden dolayı, iyileşme kontrolünün bu geçici sınırlaması da meydana gelmiştir. Bu nedenle, bu bayan voleybol takımının antrenman döneminde, spor antrenman prensiplerine göre belirlenen, bir miktar tutarlılık içinde stres miktarının arttığı sonucuna varılmıştır. Dinlenme dönemindeki dokuz iyileşme göstergesinden dördü, stres ve toparlanma yükleri arasındaki dengesizliği düşündüren önemli farklılıklar göstermedi.
Analysis of Overtraining Symptoms during Training MEDICINE CLINIC and Rehabilitation Periods: A Case Study of Women’s Volleyball Super League Team 2003/2004
